Νικήστε την κατακράτηση υγρών

Η κατακράτηση υγρών αποτελεί ένα πολύ συχνό πρόβλημα κυρίως των γυναικών αλλά και των ανδρών. Είναι ένα ιδιαίτερα συχνό φαινόμενο, το οποίο με τη ζέστη επιτείνεται.  Μπορεί να μας κάνει να αισθανόμαστε άσχημα, να επηρεάζει το βάρος μας και να μας εμποδίζει  να δούμε πιο χαμηλά το δείκτη της ζυγαριάς όταν κάνουμε δίαιτα αλλά μπορεί να σχετίζεται και με προβλήματα που αφορούν την υγεία μας. Που οφείλεται η κατακράτηση υγρών ; Πώς σχετίζεται με τη διατροφή μας; Ποιες τροφές βοηθάνε να την μειώσουμε; Τί γίνεται με τα συμπληρώματα διατροφής;

Ποιοι παράγοντες οδηγούν σε κατακράτηση υγρών

Αλάτι: Η πιο συνηθισμένη μορφή κατακράτησης οφείλεται στην πλούσια σε αλάτι διατροφή. Υπεύθυνο για αυτή τη δράση του αλατιού είναι το βασικό του συστατικό, το νάτριο. Το νάτριο αποτελεί ένα μικροθρεπτικό συστατικό απαραίτητο για διάφορες διεργασίες του οργανισμού. Κατέχει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και της ισορροπίας των υγρών του σώματος. Ωστόσο, μικρή ποσότητα νατρίου είναι επαρκής για την επίτευξη των παραπάνω ρυθμίσεων. Αντιθέτως, κατανάλωση μεγάλης ποσότητας νατρίου οδηγεί στην ενεργοποίηση διάφορων μηχανισμών που πυροδοτούν την κατακράτηση υγρών. Η συνιστάμενη ημερήσια κατανάλωση νατρίου ανέρχεται στα 2,3 γραμμάρια, ποσότητα που επιτυγχάνεται με την κατανάλωση ενός μόνο κουταλιού του γλυκού αλάτι.

Επεξεργασμένα τρόφιμα: Εκτός από το επιτραπέζιο αλάτι, το νάτριο συναντάται σε πολλά τρόφιμα, όπως τα κράκερ, τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα, το fast food, τα αλλαντικά, οι διάφορες σάλτσες, τα πατατάκια, τα διάφορα τυριά και τα προμαγειρεμένα γεύματα. Οι τροφές αυτές είναι πλούσιες σε νάτριο όχι μόνο λόγω της περιεκτικότητάς τους σε αλάτι. Διάφορα άλλα συστατικά, όπως το γλουταμινικό μονονάτριο, η μαγειρική σόδα, το νιτρώδες νάτριο, η σακχαρίνη νατρίου και το βενζοϊκό νάτριο συμβάλλουν στην αυξημένη τάση κατακράτησης υγρών που δημιουργούν τέτοιες τροφές.

Υδατάνθρακες: Κατακράτηση υγρών μπορεί να προκληθεί και κατά την αποθήκευση των υδατανθράκων της δίαιτας. Πρόκειται, όμως, για μια φυσιολογική διαδικασία και δεν προκαλεί πρήξιμο στα άκρα ή στην κοιλιακή χώρα. Ωστόσο, επηρεάζει το σωματικό βάρος. Ως πηγή ενέργειας, οι υδατάνθρακες αποθηκεύονται στους μυς και το συκώτι ως γλυκογόνο. Κάθε γραμμάριο γλυκογόνου απαιτεί 2-3 γραμμάρια νερού για να αποθηκευτεί. Όσο περισσότερο γλυκογόνο έχει αποθηκευτεί στο σώμα, τόσο περισσότερο νερό συγκρατείται. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι που ακολουθούν δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες χάνουν γρήγορα βάρος όταν ξεκινούν τη δίαιτα. Επειδή εξαντλείται το αποθηκευμένο γλυκογόνο αποβάλλονται και σημαντικές ποσότητες υγρών. Επίσης, είναι και ο λόγος που μπορεί να αυξηθεί απότομα το βάρος όταν κάποιος ξεκινά τις ασκήσεις αντιστάσεων (βάρη). Το σώμα, για να καλύψει τις αυξημένες ενεργειακές ανάγκες των μυών, αποθηκεύει μυικό γλυκογόνο με αποτέλεσμα την απότομη αύξηση βάρους λόγω των συκρατούμενων υγρών.

Σωματική αδράνεια

Τα χαμηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας και η καθιστική ζωή αποτελούν βασικούς παράγοντες που ευνουούν τις κατακρατήσεις υγρών. Εξαιτίας της βαρύτητας το αίμα τείνει να μένει χαμηλά στο σώμα. Η πίεση των αγγείων που βρίσκονται στα πόδια αυξάνεται και προκαλείται διαρροή υγρού στους ιστούς. Η άσκηση και η κίνηση βοηθούν τα αγγεία του κάτω κορμού, ιδιαιτέρως των ποδιών, να επιστρέφουν το αίμα στην καρδιά. Επιπλέον, μέσω της άσκησης ενεργοποιείται το λεμφικό σύστημα, το οποίο ρυθμίζει την αυξημένη ροή υγρού στους ιστούς μέσω επαναφοράς του πλεονάζοντος υγρού στην κυκλοφορία, με ρυθμό που επιτρέπει τη ρύθμιση του επιπέδου υγρών στο σώμα. Μεγάλες περίοδοι σωματικής αδράνειας συντείνουν στην κατακράτηση υγρών, π.χ. μία πτήση μεγάλης διάρκειας ή πολύωρη ορθοστασία.

Ορμόνες

Είναι χαρακτηριστικό το ήπιο έως έντονο πρήξιμο λίγες μέρες πριν την εμφάνιση της έμμηνου ρύσης στις γυναίκες. Στην περίπτωση αυτή, η κατακράτηση υγρών είναι φυσιολογική και οφείλεται στην έκκριση ορμονών που ρυθμίζουν τον έμμηνο κύκλο. Εκτός, όμως, από τις γεννητικές ορμόνες τα υψηλά επίπεδα της ορμόνης κορτιζόλης στον οργανισμό ευνοούν τις κατακρατήσεις. Η αυξημένη συγκέντρωση κορτιζόλης στο αίμα μπορεί να οφείλεται σε παθολογική υπερπαραγωγή κορτιζόλης (π.χ. νόσος Cushing) αλλά και σε συνθήκες έντονου στρες, κάτι ιδιαίτερα συνηθισμένο στον ποικιλοτρόπως στρεσογόνο τρόπο ζωής μας. Τέλος, διαταραχές και σε άλλες ορμόνες, όπως η αλδοστερόνη και η αντιδιουρητική ορμόνη μπορούν να προκαλέσουν ήπιας έως βαρύτατης μορφής κατακρατήσεις.

Φαρμακευτική αγωγή

Η κατακράτηση υγρών αποτελεί παρενέργεια πολλών φαρμακευτικών σκευασμάτων. Η εξωγενής λήψη κορτιζόνης είναι η πιο συχνή αιτία κατακράτησης υγρών φαρμακευτικής προέλευσης.  Άλλα φάρμακα που μπορούν να προκαλέσουν κατακράτηση είναι τα φάρμακα που περιέχουν οιστρογόνα (π.χ. θεραπεία υποκατάστασης ορμονών), κάποια αντιαρρυθμικά (β-αναστολείς), τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη αναλγητικά, τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, καθώς επίσης η αγωγή για τη χημειοθεραπεία.

Λεμφικό σύστημα

Το λεμφικό σύστημα αποστραγγίζει από τους ιστούς ένα υγρό που ονομάζεται λέμφος και το αδειάζει πίσω στην κυκλοφορία του αίματος. Ωστόσο, αν το λεμφικό σύστημα προσλάβει μεγάλη ποσότητα υγρού μπορεί να επέλθει συμφόρηση στο σύστημα. Έτσι, μπορεί να αδυνατεί να αποβάλλει το υγρό αρκετά γρήγορα στην κυκλοφορία, με αποτέλεσμα αυτό να συσσωρεύεται γύρω από τους ιστούς, προκαλώντας διόγκωση σε διάφορα μέρη του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της κοιλιάς, των αστραγάλων, των χεριών και των ποδιών.

Συμβουλές για την καταπολέμηση της κατακράτησης υγρών μέσω της διατροφής

• Μειώστε την κατανάλωση νατρίου. Αντικαταστήστε το αλάτι με λεμόνι, ξύδι και άλλα μυρωδικά ή καρυκεύματα για να δώσετε γεύση στο φαγητό σας.
• Εξασφαλίστε επαρκή πρόσληψη νερού (τουλάχιστον 2 λίτρα την ημέρα). Η κατανάλωση νερού, αν και μπορεί να φαίνεται αντιφατικό, μπορεί πραγματικά να μειώσει την ποσότητα των υγρών στο σώμα. Αντίθετα, η αφυδάτωση μπορεί να κάνει το σώμα να κρατήσει το επιπλέον νερό για να καλύψει την έλλειψη εισερχόμενου νερού. Το νερό βελτιώνει επίσης τη λειτουργία των νεφρών, επιτρέποντας την έξοδο νερού και νατρίου από το σύστημα.
• Καταναλώστε τρόφιμα πλούσια σε κάλιο (π.χ. μπανάνα, σπανάκι, αβοκάντο, φασόλια, πατάτες, τομάτες). Το κάλιο φαίνεται ότι συμβάλλει στη μείωση της κατακράτησης υγρών με δύο μηχανισμούς. Με τη μείωση των επιπέδων νατρίου και την αύξηση της παραγωγής ούρων (διουρητική δράση).
• Αυξήστε την πρόσληψη βιταμίνης Β6 (π.χ. κρέατα, καρύδια, καστανό ρύζι, πατάτες). Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι η βιταμίνη Β6 εμπλέκεται στην ισορροπία των υγρών του σώματος δρώντας ευεργετικά στην απομάκρυνση του πλεονάζοντος νατρίου και νερού.
• Καταναλώστε επαρκή ποσότητα πρωτεΐνης. Η πρωτεΐνη βοηθά στη διατήρηση των σωματικών υγρών στην κυκλοφορία και αποτρέπει τη συσσώρευση στους ιστούς και τη δημιουργία οιδήματος.
• Μειώστε την κατανάλωση επεξεργασμένων υδατανθράκων (π.χ. ζάχαρη, αλεύρι). Η γρήγορη αύξηση του σακχάρου του αίματος οδηγεί σε αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης, η οποία με τη σειρά της αυξάνει την επαναρρόφηση νατρίου από τα νεφρά. Αντικαταστήστε τα προϊόντα αυτά με προϊόντα ολικής.

Πρόσθετες συμβουλές πρόληψης κατακρατήσεων

• Αποκτήστε φυσιολογικό βάρος.
• Βάλτε την άσκηση στην καθημερινότητά σας.
• Αποφύγετε την ορθοστασία ή την καθιστική στάση για πολλή ώρα.
• Αν η δουλειά σας είναι καθιστική ή αν βρεθείτε σε ταξίδι μεγάλης διάρκειας, κάντε μικρά διαλείμματα κίνησης.

Συμπληρώματα διατροφής και αντιμετώπιση της κατακράτησης υγρών

Όπως ήδη αναφέρθηκε διατροφικά στοιχεία όπως το κάλιο η βιταμίνη Β6 μπορεί να συμβάλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση των κατακρατήσεων. Παράλληλα φυσικά συστατικά όπως διάφορα βιοφλαβοβοειδή που  βρίσκουμε στη φύση φαίνεται ότι μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά. Ωστόσο δεν είναι πάντα εύκολο να τα προσλάβουμε μέσω των τροφών στις ποσότητες που τα χρειαζόμαστε. Για το λόγο αυτό, πάντα με τη σύστασή του ειδικού, του γιατρού μας και του διατροφολόγου μας, μπορούμε να βοηθηθούμε μέσα από τη χρήση κατάλληλων συμπληρωμάτων διατροφής, όπως το Aquaflow της HealthAid.

Το Aquaflow της HealthAid είναι συνδυασμός από τιτλοδοτημένα εκχυλίσματα βοτάνων, μαζί με βιταμίνη Β6 και φυσικές πηγές καλίου και φλαβονοειδών. Πιο συγκεκριμένα, περιέχει Juniper Berry και μαϊντανό, παραδοσιακά βότανα για το ουροποιητικό, που διεγείρουν την αποβολή τοξινών μέσω των ούρων και παράλληλα αποτελούν πηγές καλίου. Ακόμη εμπεριέχει κράνμπερυ  και βιοφλαβονοειδή κίτρου χρησιμοποιούνται παραδοσιακά για τον καθαρισμό του ουροποιητικού συστήματος.